26 април / 9 мај 1970г.

Свети Стефан Пермски

Драг во Христа, отец Никита

Навистина Христос Воскресе! Благослови нè, оче!

Ти благодариме за твоите поздравни писма и искрени зборови. Да, мислам дека си во право. До сега ги истакнувавме руските врски во Митрополијата, бидејќи најмалку што може да направиме е да потсетиме на канонските и братските обврски. Но, сосема е очигледно дека Митрополијата целосно ги “заборави” овие обврски и дури ни најмалку не е засрамена од тоа. Но, сега кога самата себе се смета за Православна Црква во Америка, време е да отвориме оган на секој фронт: за да покажеме каков вид на “православие” всушност претставува. Во ова издание имаме одлична статија која го критикува отец Шмеман за неговото “литургиско богословие”, од отец Михаил Помазанскиј, веројатно еден од водечките руски теолози на нашето време (сега 80 годишен и живее во Џорданвил). Искрено, сè до неодамна го имав прифатено отец Шмеман повеќе или помалку заради неговиот углед, како “православен” научник, со заслужни критики, кои не беа премногу лоши. Но, после оваа статија, со слободни цитати од неговата книга, тој се прикажува, ни помалку – ни повеќе, како отворен протестант. Исто така, се надеваме дека за кратко време ќе имаме една статија од Архиепископот Јован Шаховској – дали знаеш, нешто друго од него да е објавено на англиски јазик освен Пастирство? Слушнав дека Лисјата на дрвото се преведува. Ако отец Шмеман е нивниот “теолог,” тогаш тој е нивниот “духовник”  и колку е изопачено сето тоа, бидејќи тој самиот е заблуден, така што шири лажна “духовност” ! Што се однесува до Православието, ние ги имаме сите оружја на наша страна, а сè што тие прават, се однесува на нивните одамна-омразени “канони” и нејасни обвиненија за “сектанство”, итн. Но, совеста на оние кои се почувствителни и се оставени таму, не е спокојна.

Се допишуваме со отец Давид Блек, кој ги прикажа сите недостатоци на Св. Владимирското образование, и тој, тешко притиснат, ја брани својата Митрополија. Тој го признава своето духовно осиромашување и духовното богатство на Синодот (но неговиот идол, отец Флоровскиј, му рекол дека ние сме како Катарите, кои исто така беа, “духовни” – мили Боже, колку е испревртен поимот “духовност”!); тој признава дека советските епископи можеби го компромитирале епископатот, но ниеден Собор не ги осудил, а некои епископи на Петар Ι и Екатерина Велика, не беа ништо подобри! Тој дури и се моли за епископите од Митрополијата, да не го “распродадат нашето Православие.” Ние разменивме неколку зборови со него, но тој продолжи да ни пишува, така што, барем засадивме семе во неговата душа.

Се надевам дека не се обвинуваш самиот себе за неволјите на отец Серафим. Тој не сака да го препечатуваме неговото писмо и сега звучи толку апологетски (откако беше отстранет во Страстниот понеделник) што се  плашиме дека би можел дури да им пристапи ним, под маската на послушание и смирение, и да се откаже од сето она што го рече. Но, дури и ако тој не сака таква јавност, мислам дека тоа е од Бога повик, за нападот врз нивните “силни” пунктови, кои се ставени во иста категорија како Атинагора и Јаков. Мислам дека отец Шмеман и другите, сега би сакале да ја претстават Митрополијата како “среден пат” меѓу крајностите на Јаков од една страна (за кој, дури и отец Давид призна дека не е православен) и крајностите на митрополитот Филарет (Вознесенски) од друга страна. Но нападнати, тие не може да ја одржат оваа позиција, и од практични причини, ќе мора да се помират со грчката Архиепископија. Сите оружја се на наша страна, дојде времето да се ослободиме од нив, сега е навистина нашето “време на одлука.”

Патем, може ли да ни кажеш нешто повеќе за трите нови парохии во Митрополијата – дали се присоедини целата Смоуки Лејк парохија и т.н.? Слушнавме од еден пријател во Ванкувер дека нивната парохија наскоро ќе гласа, и ако Митрополија освои значителен број гласови ќе ја напуштат и ќе се присоединат кон нас.

Уште малку ќе склучиме договор за да купиме линотип, и сега градиме место за него. Моли се за нас – само тоа очигледно помага.

Владиката Нектариј нè посети на еден час, на пат кон Сан Франциско, и ни донесе малку Пасхална радост.

Со љубов во Христа нашиот Спасител,

Евгениј.

П.С. Дали ќе го печатите одговорот на отец Георгиј Граббе до отец Маендорф?

Превод: Елена Богдановска