На Нитриската Гора живееше и блажениот Памво. учител на епископот Диоскор, на браќата Амониј, Евсевиј и Евтимиј, и на Ориген, роднината на Драконт, човек прекрасен и славен.
Памво имаше многу, многубројни и различни добродетели и превосходства, но меѓу неговите големи добродетели особено се истакнуваше оваа добродетел: големиот презир кон златото и среброто, каков што бара Господовото слово. Блажената Меланија ми раскажуваше: “Наскоро по моето доаѓање од Рим во Александрија, откако чув од блажениот презвитер Исидор гостоприемникот, за добродетелниот живот на Памво, јас тргнав кај него во пустината со Исидор, и му однесов едно ковчеже со седумдесет и пет оки сребро, и го замолив да го прими овој мој имот. А тој, седејќи и плетејќи палмови гранчиња, ме благослови само со збор, и рече: “Бог нека те награди”. Потоа му рече на својот ученик Ориген: “Земи го ова и распредели го на браќата, кои живеат во Либија и по островите, оти тие манастири се посиромашни од другите”. И му нареди, на браќата во Египет да не им дава од тие пари, бидејќи нивната земја е поплодна од другите. Јас, пак – раскажуваше Меланија – стоев и чекав да ме удостои со благослов, или барем да каже некој пофален збор за ваквиот дар, но откако не чув ништо од него, јас му реков: “Треба да знаеш, господине, оти овде има седумдесет и пет оки сребро”. Тој ни по тоа не ја крена главата, туку ми одговори, не погледнувајќи ниту во ковчежето: “Чедо, Оној, Кому Му го донесе тоа, нема потреба да Му кажуваш колку тежи, бидејќи тоа горе Он го мерел и ја поставил мерката, и уште многу порано Он ја знае тежината на ова сребро. Да ми го даваше мене, ќе беше добро да ми ја кажеш и количината, но ако го донесе на Бога, Кој не ги отфрли ниту двете лепти, туку ги оцени поскапо од сите останати дарови, тогаш молчи и биди спокојна”.
Така дејствуваше благодатта Господова – велеше блажена Меланија – кога јас дојдов на оваа Гора. Наскоро потоа се упокои овој Божји човек, без боледување и без да страда телесно. Тој плетел кошница и испратил од монасите по мене, да ме повикаат. И кога го исплете и последното гранче, тој ми рече: “Земи ја оваа кошничка од моиве раце, како спомен од мене, оти немам ништо друго да ти оставам”. Тој почина без болест, предавајќи го својот дух на Господа во својата седумдесетта година. Откако го обвиткав телото на светителот со тенко платно и го ставив во гроб, јас ја напуштив пустината; а кошничката ќе ја чувам сè до мојата смрт”.
Помеѓу другото се раскажува и за ова дело на светиот Памво. Еднаш дошол при него блажениот Пиор, подвижникот, носејќи го својот леб. А кога Памво го укорил: “Зошто го направи тоа?” Пиор му одговорил: “за да не те оптоварувам”. Памво се разделил со него, ништо не зборувајќи. По некое време големиот Памво отишол во ќелијата на Пиор, носејќи со себе веќе навлажнет леб. Запрашан од него, зошто го навлажнил лебот, Памво му одговорил: “Го натопив во вода, и јас да не те оптоварам тебе”.
* * *
Кажуваа дека Памво на својот смртен час, на презвитерот Ориген и економот Амониј, луѓе познати, кои стоеле крај неговиот одар, им рекол: “Откако сум дојден на ова место во пустината и ја изѕидав оваа ќелија населувајќи се во неа, јас немам пропуштено ниту еден ден, а да не работам со своите раце, ниту, пак, паметам дека некогаш сум јадел леб бадијала, ниту подарен од некој друг. Не се каам ниту за еден збор, кој досега сум го изговорил. И така јас заминувам при Бога, како се уште да не сум почнал да Му служам”.
* * *
Слугите Христови, Ориген и Амониј, ни сведочеа и ова ни го кажаа за ава Памво: “Кога го прашуваа за нешто од Светото писмо, или за нешто друго, тој никогаш не даваше веднаш одговор, велејќи дека сеуште нема најдено одговор. Често пати поминуваа и по три месеци, а тој се уште не даваше одговор, велејќи дека сеуште не знае што да одговори. Тој поради страв Божји беше многу внимателен во своите одговори, така што неговите одговори ги примаа со голема стравопочит, како одговори на Самиот Бог. Со оваа добродетел, односно прецизноста во словото, раскажуваа дека ги надминуваше сите светители, па дури и Антониј Велики”.
Подготви: Б. Ч.